آبكاري؛ يك صنعت مادر
توجه به صنايع مادر را مي‌توان جزو اصلي‌ترين عوامل پيشرفت‌هاي اقتصادي و صنعتي هر كشوري دانست. شايد كشوري به‌واسطه دارا بودن منايع زياد نفت، گاز يا هر ماده ارزشمند ديگري بتواند به سطحي از پيشرفت دست يابد، اما پيشرفت پايدار زماني در يك كشور نمود پيدا مي‌كند كه صنايع مادر و پايه‌يي آن كشور تقويت شده باشند. درواقع تقويت صنايع مادر خود نوعي تقويت صنايع ديگر محسوب مي‌شود و به رشد آن‌ها كمك مي كند.
در ايران نيز به‌رغم آن‌كه به برخي از صنايع مادر مانند فولاد توجه كافي مي‌شود و حداقل هر از چندگاهي خبري از آن‌ها در كشور منتشر مي‌شود، اما صنايع مادر ديگري نيز وجود دارند كه علي‌رغم اهميت بالايشان، توجه چنداني به آن‌ها نمي شود. يكي از اين صنايع پايه‌يي، صنعت آبكاري است.
آبكاري به مجموعه فرآيندهايي که تحت آن، سطح قطعات فلزي يا غيرفلزي با لايه‌هايي از فلز يا غير فلز جهت دست‌يابي به سطوح مناسب براي کاربردهاي صنعتي يا صنعتي تزئيني و کاهش هزينه توليد و جلوگيري از معضل خوردگي انجام مي‌گيرند، گفته مي‌شود. بدين‌ترتيب هر كالاي فلزي قبل از ورود به بازار، بايد آبكاري شود در غير اين صورت، قابليت استفاده ندارد.
صنايعي نظير صنايع دفاعي، خودروسازي، لوازم خانگي، مخابرات، کاميپوتر، ساختمان، پزشکي، بسته‌بندي، نفت و پتروشيمي، صنايع سنگين و منسوجات، همگي به‌نوعي وابسته به صنعت آبكاري هستند و آبكاري زيربناي آن‌ها محسوب مي‌شود.
شايد گمنامي و ناشناخته بودن صنعت آبكاري را بتوان بزرگترين مانع اصلي در برابر پيشرفت اين صنعت در كشور عنوان كرد. اين گمنامي تا جايي پيش مي‌رود كه حتي برخي از مسوولان رده بالاي صنعتي كشور نيز اطلاعات چنداني از اين صنعت ندارند.
اين ناشناخته بودن حتي باعث شده است، فعالان اين صنعت نيز از تسهيلات مناسب و به موقع بانكي نيز تا حد زيادي محروم شوند. اين درحالي است صنعت آبكاري ايران از پتانسيل بالايي برخوردار است؛ به عنوان مثال، علاوه بر صادرات تجهيزات آبكاري به كشورهاي ديگر مانند كويت، صنعت آبكاري ايران در ونزوئلا در قالب پروژه آنجل و توليد خودروي پرايد 141 نيز حضور يافته است.
يكي ديگر از مشكلاتي كه صنعت آبكاري ايران از آن رنج مي برد، وجود تعداد زيادي واحدهاي آبكاري است كه علاوه بر فعاليت غيرعلمي و غيرتكنيكي، به صورت پنهاني فعاليت مي‌كنند و هيچ‌گونه عوارضي نيز به دولت پرداخت نمي‌كنند.
آن‌چه در حال حاضر فعالان صنعت آبكاري بيش از هر زماني نياز دارند، حمايت دولت و مسوولان مربوط است و مهم‌ترين حمايتي كه از فعالان اين صنعت مي‌توان انجام داد، آسان‌سازي استفاده از تسهيلات بانكي براي آن‌ها است تا از اين طريق بتوانند فعاليت خود را توسعه داده و در نتيجه توليد ملي نيز افزايش يابد.
محسن براتي
* فعال صنايع آبكاري
